ND-filters voor drones: Hoe werken ze en welke moet je kiezen?

Als je met een drone wilt fotograferen of filmen, dan heb je waarschijnlijk al gehoord van ND-filters. In onze vorige blog post vertelde we je al dat ze kunnen helpen met het voorkomen van stotterende beelden.
Maar wat zijn dat precies en waarom zijn ze zo nuttig? In dit artikel leggen we je alles uit wat je moet weten over ND-filters voor drones.

ND-filters, ofwel neutral density filters, zijn filters die je op de lens van je dronecamera kunt plaatsen om de hoeveelheid licht die binnenkomt te verminderen. Ze werken als een soort zonnebril voor je camera. Het voordeel hiervan is dat je meer controle krijgt over de belichting van je beelden, vooral in heldere omstandigheden. Deze filters beïnvloeden de kleuren van je beelden niet, vandaar de term ‘neutraal’.

ND-filters worden aangegeven met een getal dat aangeeft hoeveel stops licht ze verminderen. Een stop is een maat voor de hoeveelheid licht die een foto belicht. Als je een stop minder licht hebt, heb je de helft van het licht. Als je een stop meer licht hebt, heb je het dubbele van het licht. Een ND-filter met een getal 2 vermindert het licht met 1 stop, een ND-filter met een getal 4 vermindert het licht met 2 stops, enzovoort.

ND-filters zijn vooral handig als je in heldere omstandigheden wilt fotograferen of filmen, bijvoorbeeld op een zonnige dag of bij een felle hemel. Ze stellen je in staat om de sluitertijd te verlengen of het diafragma te vergroten, zonder dat je beelden overbelicht raken.

Een langere sluitertijd betekent dat je beweging kunt vastleggen in je beelden, bijvoorbeeld van stromend water, wolken of mensen. Dit geeft je beelden een dynamisch en artistiek effect. Een groter diafragma betekent dat je een kleinere scherptediepte kunt creëren, waardoor je onderwerp scherp afsteekt tegen een onscherpe achtergrond (zoals het water bij van de waterval op de foto bovenaan deze Blog Post). Dit geeft je beelden meer diepte en focus.

Er zijn verschillende soorten filters op de markt, die elk hun eigen voor- en nadelen hebben. De meest voorkomende zijn:

• Vaste ND-filters: dit zijn filters met een vaste sterkte, bijvoorbeeld 2, 4 of 8 stops. Ze zijn eenvoudig in gebruik, maar beperken je flexibiliteit. Je moet namelijk steeds van filter wisselen als de lichtomstandigheden veranderen.
• Variabele ND-filters: dit zijn filters die je kunt draaien om de sterkte aan te passen, bijvoorbeeld van 2 tot 8 stops. Ze zijn handig als je snel wilt schakelen tussen verschillende belichtingen, maar kunnen soms ongelijkmatig of onnauwkeurig zijn.
• Graduele ND-filters: dit zijn filters die geleidelijk overgaan van donker naar transparant. Ze worden gebruikt om het contrast tussen de hemel en de grond te verminderen, bijvoorbeeld bij zonsopgang of zonsondergang. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende gradaties, zoals zacht of hard.

Het kiezen van het juiste filter hangt af van je persoonlijke voorkeur, je budget en je doel. ND-filters van 4, 8, 16 en 32 bieden in de meeste situaties voldoende mogelijkheden. Alleen bij een ISO-waarde van 400 (in D-log modus) en bij zeer fel zonlicht kan het gebruik van een ND64-filter nuttig zijn.

Het gebruik van ND-filters met hogere waarden, zoals ND256 of ND1000, kan echter ook voordelen bieden. Deze filters worden vaak gebruikt voor specifieke fotografische technieken. Bijvoorbeeld, bij het vastleggen van beweging in water of wolken (zoals te zien is op de foto bij deze Blog Post), of bij het maken van foto’s met een lange belichtingstijd in fel licht.

Een ND256-filter kan bijvoorbeeld nuttig zijn als u een zeer lange belichtingstijd wilt gebruiken om beweging te vervagen (motion blur), zelfs in relatief heldere omstandigheden. Een ND1000-filter, aan de andere kant, wordt vaak gebruikt voor extreme effecten, zoals het vervagen van water tot een glad oppervlak tijdens daglichturen.

Het is belangrijk op te merken dat het gebruik van zeer hoge ND-filters kan leiden tot een verhoogde ISO-waarde, wat kan resulteren in ruis in de afbeelding. Daarom is het essentieel om de juiste balans te vinden tussen het ND-filter en de camera-instellingen voor het beste resultaat.

• Voor landschapsfotografie heb je meestal geen heel sterke ND-filters nodig, tenzij je extreem lange sluitertijden wilt gebruiken. Een ND-filter van 2 tot 6 stops is meestal voldoende voor de meeste situaties.
• Voor portretfotografie kun je een ND-filter gebruiken om het diafragma te vergroten en zo een mooie bokeh te creëren. Een ND-filter van 2 tot 4 stops is meestal genoeg om dit effect te bereiken.
• Voor video-opnames kun je een variabel ND-filter gebruiken om de belichting constant te houden bij wisselende lichtomstandigheden. Een variabel ND-filter van 2 tot 8 stops is meestal geschikt voor de meeste scenario’s.

• Het gebruik van een filter is niet moeilijk, maar vereist wel wat oefening en aanpassing. Hier zijn enkele tips om je op weg te helpen:
  1. Schakel je camera over naar de handmatige modus, zodat je zelf de sluitertijd, het diafragma en de ISO kunt instellen.
  2. Meet de belichting zonder het ND-filter en noteer de instellingen die je wilt gebruiken.
  3. Bereken hoeveel stops licht je moet verminderen met het ND-filter. Je kunt hiervoor een tabel of een app gebruiken, of gewoon tellen. Elke keer dat je de sluitertijd halveert of het diafragma verdubbelt, verminder je het licht met 1 stop.
  4. Bevestig het ND-filter op je lens en stel de sterkte in als het een variabel filter is.
  5. Pas de sluitertijd of het diafragma aan volgens het aantal stops dat je hebt berekend. Bijvoorbeeld, als je zonder filter een sluitertijd van 1/100 seconde hebt en je gebruikt een ND-filter van 4 stops, dan moet je de sluitertijd verlengen naar 1/6 seconde.
  6. Controleer de belichting op je camerascherm of in je zoeker en maak eventueel kleine aanpassingen. Gebruik indien mogelijk een statief om bewegingsonscherpte te voorkomen.

ND-filters zijn essentiële hulpmiddelen voor elke dronefotograaf of -filmmaker die meer creativiteit en controle wil over zijn of haar beelden. Ze stellen je in staat om met langere sluitertijden of grotere diafragma’s te werken, zonder dat je beelden overbelicht worden. Ze zijn vooral nuttig voor landschapsfotografie, maar ook voor portretfotografie en video-opnames. Er zijn verschillende soorten ND-filters beschikbaar, elk met hun eigen kenmerken en toepassingen. Het kiezen en gebruiken van een ND-filter vergt wat oefening en aanpassing, maar het resultaat is zeker de moeite waard.

We hopen dat deze tekst je heeft geholpen om meer te weten te komen over ND-filters voor drones en hoe je ze kunt gebruiken om je fotografie of videografie naar een hoger niveau te tillen. Heb je nog vragen of opmerkingen? Laat het ons weten in de reacties hieronder!

Mocht je op zoek zijn naar neutral density filters, dan kunnen we de Freewell ND-Filters aanraden, maar ook de ND-Filters van DJI, StartRC en K&F zijn prima.